Brachygobius xanthozona – Bijtje
De Brachygobius xanthozona heeft als Nederlandse naam Bijtje of Geelbandgrondel. Bijtje wordt het meest gebruikt en in zijn kleur en vorm lijkt hij daar ook erg op. Ze maken deel uit van de familiie Gobiidae (grondels). Brachygobius betekend kleine grondel en xanthozona verwijst naar de gele strepen. De soort is in 1849 beschreven door Bleeker.
Synoniemen: Gobius xanthozona, Brachygobius xanthozona, Hypogymnogobius xanthozona, Hypogymnogobius xanthozonus.
Beschrijving
De vorm lijkt een beetje op die van een bij. Ook de kleuren lijken hierop. Ze hebben een gele grondkleur met doorgaans vier zwarte verticale strepen. De eerste loopt over zijn kop bij het oog. Twee lopen over het lichaam en lopen deels door in de vinnen en de laatste eindigt bij het begin van de staartvin. Sommige exemplaren hebben tussen de zwarte strepen nog enkele zwarte vlekken. Naarmate de vis ouder wordt vervaagd het zwart en komt het geel meer naar voren.
De mannen blijven met hun 3 centimeter iets kleiner als de 4 centimeter grootte vrouwen. De vrouwen hebben ook een iets dikkere buikpartij. Tijdens de paartijd zijn de mannen feller gekleurd als de vrouwen. Het verschil is overigens pas te zien als ze volwassen zijn.
Dat ze behoren tot de grondels betekend niet dat ze altijd op de bodem te vinden zijn. Ze liggen vaak tussen of op wat beschutte bladeren, hangen aan de achterwand of liggen op de bodem mits er voldoende beschutting is. Ze gebruiken hiervoor hun aangepaste buikvinnen waarmee ze zich urenlang kunnen vasthouden.
De Brachygobius xanthozona is territorium vormend. Buiten het paarseizoen zullen ze soortgenoten uit dit territorium verjagen. Andere soorten worden doorgaans volledig genegeerd.
Biotoop
Het Bijtje is een brakwater soort die voorkomt in de mondingen van beekjes, stroompjes en rivieren van de Filippijnen, Borneo, Java en Sumatra. Daar waar het zoete water uit de rivier zich mengt met het zoute zeewater. Ze komen voornamelijk voor in wateren met een licht zoutgehalte met een soortelijke masse van 1.002 tot 1.008 (zoet water heeft een soortelijke masse van 1.000; door het oplossen van de zouten stijgt de soortelijke massa; de soortelijke massa is te meten met een densimeter).
Door de getijden zal het zout gehalte steeds sterk schommelen. Om ons zoete water zouter te maken is een zout nodig van goede kwaliteit die ook gebruikt wordt voor zeewater aquaria. Tevens kun je dan nog Calcium, mineralen en sporenelementen toevoegen om alle bouwstenen te vormen die deze soort nodig heeft om gezond te blijven.
In het wild komen ze dus voor in de mondingen van riviertjes, waar ze leven tussen stenen, zand, grind en hout. Planten zul je in het brakke water vrijwel niet tegenkomen.
Dieet
Droogvoer wordt doorgaans niet gegeten door de Brachygobius xanthozona. Eigenlijk eten ze alleen levend of diepvries voer zoals artemia, tubifex, witte en zwarte muggenlarven, cyclops en watervlooien.
Het zijn geen snelle zwemmers en laten zich makkelijk verjagen door dominantere soorten. Zorg er dus voor dat er voldoende voor ze overblijft.
De Brachygobius xanthozona is in feite niet geschikt voor een gezelschapsaquarium en moeten eigenlijk gehuisvest worden in een speciaal brakwater aquarium. Doordat ze zich makkelijk laten verjagen en niet al te snel zwemmen verhongeren ze redelijk snel in een gezelschapsbak.
Het aquarium kan ingericht worden met stenen, kienhout en grind. Zorg ervoor dat er voldoende schuilplaatsen zijn zodat iedere vis zijn eigen territorium kan vormen. In het brakke water zijn planten niet of nauwelijks te houden. Javavaren en Vallisneria spiralis kunnen het een tijdje uithouden maar zullen uiteindelijk toch afsterven.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Er zijn niet veel gelukte kweken van de Brachygobius xanthozona bekend. Daar waar het wel is gelukt is gebruik gemaakt van een brakwater speciaal aquarium waarin een groep Brachygobius xanthozona is geplaatst. Op de grond tussen de stenen en het hout kunnen buisjes worden geplaatst waarin het vrouwtje de eieren kan afzetten (circa 3 centimeter doorsnee).
Het afzetten
Na het waterverversen kleuren de mannen intenser geel, jagen andere mannen fanatieker uit hun territorium en zitten langer achter de vrouwen aan. Het water verversen triggert dus deels het afzetten. De eieren worden onder een steen, op hout of in een hol gelegd. Na het afzetten wordt het vrouwtje door het mannetje verjaagd. Ze leggen zo rond de 50 a 75 eieren per keer.
Het opgroeien van de jongen
het mannetje bewaakt zeer fel de eieren, het vrouwtje, andere soortgenoten en andere soorten worden fanatiek verjaagd. Met behulp van zijn borstvinnen waaiert hij vers water over de eieren die na een dag of 6 a 7 uitkomen. Al die tijd heeft hij het te druk om te eten.
Zodra de jongen zijn uitgekomen kun je beginnen met voeren van fijngewreven gekookt eigeel, infuus en micro-aaltjes. Na ruim een week zijn ze groot genoeg om ook met artemia gevoerd te worden. Je kunt niet direct beginnen met artemia want die zijn bij het uitkomen van de jonge Brachygobius xanthozona nog te groot.
Conclusie
De Brachygobius xanthozona is eigenlijk geen vis die in het gezelschapsaquarium thuis hoort, ook al worden ze veelvuldig in de handel aangeboden. Ze zijn thuis wel te houden en zelfs na te kweken, al is dit waarschijnlijk alleen voorbehouden aan degenen die bereid zijn een brakwater aquarium, speciaal voor deze soort in te richten.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
John de Lange
Bronnen
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.